नेपालमा हाल चर्चामा रहेको एक रोचक विषय भनेको **नेपाल, भारत र बंगलादेशबीचको त्रिपक्षीय विद्युत सम्झौता** हो। यस ऐतिहासिक सम्झौताले नेपाललाई ४० मेगावाट विद्युत बंगलादेशलाई भारतमार्फत निर्यात गर्न अनुमति दिएको छ। यो सम्झौता क्षेत्रीय ऊर्जा सहकार्यमा एक महत्वपूर्ण पाइला मानिन्छ। नेपालले जलविद्युतमा आफ्नो ठूलो सम्भावना भएकोले ऊर्जा निर्यातकर्ताका रूपमा उदाउने अभियानलाई यसले टेवा पुर्याएको छ। तर, नेपालले हरित ऊर्जाप्रति प्रतिबद्धता जनाएको भए पनि पेट्रोलियम परियोजनामा लगानी गरिरहेको अवस्थामा यस नीतिलाई लिएर केही प्रश्नहरू उब्जिएका छन्।
यस्तै अर्को महत्त्वपूर्ण विषय भनेको **नेपालको जलवायु परिवर्तनप्रतिको संवेदनशीलता** हो, विशेष गरी यहाँका हिमनदीहरूको बारेमा। हालैको एक प्रतिवेदनले विश्वव्यापी तापक्रम वृद्धिका कारण नेपालको करिब एक चौथाइ हिमनदीहरू पग्लिने जोखिममा रहेको देखाएको छ, जसले नयाँ प्रकारका वातावरणीय चुनौतीहरू ल्याउनेछ। यसले विशेष गरी पहाडी बाढीहरूको वृद्धि गराउने सम्भावना रहेको छ, जसले नेपालको कृषि र पर्यटन क्षेत्रलाई गम्भीर रूपमा असर गर्न सक्छ।
यी दुवै विषयले नेपाललाई क्षेत्रीय ऊर्जा राजनीतिमा बढ्दो महत्त्वको रूपमा चित्रित गर्दैछ भने वातावरणीय चिन्ताहरू पनि अत्यावश्यक छन्।
त्रिपक्षीय विद्युत् सम्झौताले नेपाललाई ऊर्जा निर्यातमा नयाँ सम्भावना, जलवायु परिवर्तनले हिमनदीहरूमा बढ्दो जोखिम
